Κυριακή της Τυροφάγου
Η Κυριακή της Τυροφάγου, ένα κείμενο του π. Νεκτάριου Κουτρουμάνη για το νόημα και το πνεύμα της ημέρας, τη συγχώρεση, αλλά και το νόημα της νηστείας.
«Ο θησαυρισμός, η μάταιη ενασχόληση με πράγματα που φθείρονται, που παράγουν άσκοπα πόνο όπως η ιδιοκτησία, η κατοχή ολοένα και περισσότερων πραγμάτων μας βάζει σε ένα φαύλο κύκλο φιλαρέσκειας που μετατρέπει την επίγεια ζωή σε κόλαση», σημειώνει μεταξύ άλλων ο π. Νεκτάριος Κουτρουμάνης στο κείμενό του, η Κυριακή της Τυροφάγου.
Η Κυριακή της Τυροφάγου
Η παραμονή μας επί μακρόν έξω από τον Παράδεισο, έχει διαστρέψει αρκετά τον τρόπο που σχετιζόμαστε με τους συνανθρώπους μας, με τον Θεό, με το φυσικό περιβάλλον, εχει παραμορφώσει τις επιθυμίες μας, ακόμα την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας. Η έννοια στενός χώρος, η λέξη στεναχώρια, περιγράφει την τοπική αλλά και συναισθηματική καταπίεση, το θανατηφόρο αδιέξοδο, τον ναρκισσισμό των ανθρώπων. Θεολογικά ο χώρος αλλά και ο χρόνος δεν ορίζονται μόνο ως γεωγραφικά όρια αλλά κύρια ως τόπος και τρόπος σχέσεως που κάνει από τώρα απτό τον Παράδεισο ή την Κόλαση. Την χαρά ή τον πόνο. Την συντροφικότητα ή την μοναξιά. Για παράδειγμα, ένας δύστροπος, ένας στενάχωρος άνθρωπος μειώνει τα τετραγωνικά του σπιτιού του για τον ίδιο και για όποιον συζεί μαζί του. Κάνει το εικοσιτετράωρο βαρύ. Να περνάει αργά. Αντίθετα ένας ευχάριστος άνθρωπος μεγαλώνει το σπιτικό του που μπορεί να είναι 40 τετραγωνικά και οι οικείοι του να το νοιώθουν μεζονέτα 500 τετραγωνικών.
«Ἐάν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τά παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καί ὑμιν ὁ Πατήρ ὑμων ὁ οὐράνιος. Ἐάν δέ μή ἀφητε τοῖς ἀνθρωποις τά παραπτώματα αὐτῶν, οὐδέ ὁ Πατήρ ὑμων ἀφήσει τά παραπτώματα ὑμων». Το σταμάτημα του πόνου, η υπαρξιακή μοναξιά, η ψυχολογική διάθεση είναι αποτελέσματα σχέσεων. Στο ζευγάρι, στην οικογένεια, στις επαγγελματικές ή φιλικές συναναστροφές, η μόνη ρεαλιστική προϋπόθεση για να προχωρήσουν ομαλά είναι τουλάχιστον το ένα από τα δυο μελή, να διαθέτει συν-χωρητικότητα: Το χάρισμα δηλαδή του να δημιουργεί συνειδητά χώρο για να υπάρξει δίπλα ο άλλος, ο απέναντι. Στην Εξομολόγηση μαθαίνουμε να αναλαμβάνουμε τις προσωπικές ευθύνες μας. Να ασκούμαστε στο δύσκολο άθλημα της συνύπαρξης. Μαθαίνουμε να αφήνουμε, να συν-χωρούμε, δηλαδή να συνυπάρχουμε παραβλέποντας τις αδυναμίες των άλλων….
Ο μόνος ασυγχώρητος είναι ο Διάβολος. Δεν αντέχει να σχετίζεται, να δίνει χώρο σε κανέναν δίπλα του. Κάθε κοινωνική ανισότητα, κάθε αδικία ή μοναξιά, κάθε διαζύγιο ή τραυματική παιδική αγωγή, οποιαδήποτε αίρεση, έγκλημα, πόλεμος ή παρεκτροπή έχει απαρχή στην έλλειψη της συν-χωρητικότητας. Η αρχή της Νηστείας είναι και ο στόχος της κάτι που θα ζήσουμε απόψε και στον εσπερινό της Συγνώμης: Η αποκατάσταση ομαλών και υγειών σχέσεων. Το να δίνουμε συνεχώς στο περιβάλλον μας την ευκαιρία να σταθούμε όλοι μαζί διπλά, χωρίς ενοχές και κατηγορίες για τα λάθη του παρόντος ή του παρελθόντος. Η νηστεία είναι ο ηθελημένος αυτοπεριορισμός του ανθρώπου. Μια άσκηση στην αυτοκυριαρχία, χωρίς όμως κάτι τέτοιο να μας κάνει κατσούφηδες ή σκυθρωπούς. Αυτές τις σαράντα ημέρες καλούμαστε (χωρίς να φαίνεται) να περιοριστούμε διακριτικά π.χ. στο χρόνο που καταναλώνουμε στο internet ή στην Τηλεόραση και να τον αφιερώσουμε στο να ακούσουμε, να προσφερθούμε στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας μας για να τους ξαναγνωρίσουμε, να χαρούνε και να χαρούμε δίπλα μας.
Καλούμαστε να αλλάξουμε αποφασιστικά την στοχοθεσία μας. Ο θησαυρισμός, η μάταιη ενασχόληση με πράγματα που φθείρονται, που παράγουν άσκοπα πόνο όπως η ιδιοκτησία, η κατοχή ολοένα και περισσότερων πραγμάτων μας βάζει σε ένα φαύλο κύκλο φιλαρέσκειας που μετατρέπει την επίγεια ζωή σε κόλαση. Ο Θησαυρός της καρδιάς μας είναι οι προτεραιότητες μας: Ο Θεός και οι συνάνθρωποι μας. «Ὁπού γάρ ἐστιν ὁ θυσαυρός ὑμων, ἐκεῖ ἐσται καί ἡ καρδία ὑμων».
Συνεπώς νηστεύω σημαίνει δυο πράγματα. Πρώτον κόβω, περιορίζω ότι φθείρει εμένα και τους συνανθρώπους μου και με καθιστά δυσλειτουργικό για σχέσεις π.χ. φαγητό, τηλεόραση, αδιέξοδες συζητήσεις και δεύτερον επικεντρώνομαι σε ότι αξίζει. Στην καλλιέργεια δηλαδή ουσιαστικών σχέσεων συγχωρήσεως με τον Θεό και τους ανθρώπους γύρω μου.
Ευχόμαστε η Ανάσταση του Κυρίου μας να μας βρει «λιγότερο νεκρούς» και ταλαιπωρημένους και περισσότερο πνευματικά ζωντανούς για να χαρούμε και να μας χαρούνε ευχαριστώντας τον Δημιουργό μας που μέσα στην παγκόσμια καταναλωτική λαίλαπα και τις ανισόρροπες ιδεολογίες δεν χάσαμε τελικά τον προσανατολισμό μας.
Καλή Σαρακοστή!!!
π. Νεκτάριος Κουτρουμάνης
