Λαχτάρα για φαγητό (food craving)
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ τους λόγους για τους οποίους καταφεύγετε στο φαγητό, συχνά με παρορμητικό και ανεξέλεγκτο τρόπο;
Τρώτε για να παρέχετε τροφή στον εαυτό σας και να χορτάσετε ή για να «ταΐσετε»α συναισθήματά σας;Έχετε ποτέ αναρωτηθεί γιατί το φαγητό μας κάνει να αισθανόμαστε τόσο μα τόσο όμορφα;
Τί είναι αυτό που μας κάνει να έχουμε ιδιαίτερη αδυναμία σε συγκεκριμένα τρόφιμα;
Η λαχτάρα για φαγητό (food craving) συνιστά ηδονική απάντηση στην κατανάλωση τροφής και χαρακτηρίζεται από την ένταση και την εξειδίκευσή της. Είναι εξαιρετικά συχνή και αφορά την πλειοψηφία των νεαρών ενηλίκων
Η συναισθηματική πείνα αναφέρεται στην κατάσταση εκείνη κατά την οποία η τροφή λαμβάνεται για την κάλυψη συναισθηματικών αναγκών που δεν καλύπτονται με άλλους τρόπους.
Μια συγκεκριμένη συναισθηματική ανάγκη, π.χ. η μοναξιά, η βαρεμάρα, η ντροπή, η θλίψη προκαλούν την αναζήτηση και λήψη τροφής και όχι το πραγματικό αίσθημα της πείνας. Μόλις δεν νιώθει κανείς καλά, αναζητά άμεσα το φαγητό!
Παράλληλα, σε αυτές τις περιπτώσεις επικρατεί η πεποίθηση ότι το φαγητό αποτελεί μια μεγάλη απόλαυση και ότι τίποτα δεν συγκρίνεται με αυτό, κανείς δεν μπορεί να το αποχωριστεί εύκολα. Το άτομο που καταφεύγει στο φαγητό για συναισθηματικούς λόγους ανυπομονεί να έρθει η στιγμή που θα βρεθεί μόνο του για να φάει.
Τότε, νιώθει πραγματικά ο «εαυτός» του και απολαμβάνει αυτό που τον κάνει πάντοτε να νιώθει καλύτερα και ευχάριστα, δηλαδή το φαγητό!
Τα άτομα, που διακατέχονται από την αίσθηση του ανικανοποίητου ή έχουν τάσεις κατάθλιψης, καταφεύγουν συχνά, σε τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες, όπως το ψωμί, τα γλυκά, τα μπισκότα, ενώ οι αγχώδεις άνθρωποι καταναλώνουν πιο συχνά, αλμυρά και τραγανά φαγητά, όπως είναι τα πατατάκια, τα κρακεράκια, τα ποπ κορν. Υποστηρίζεται ότι η καταφυγή σε αυτή τη λύση ισοδυναμεί με «έναν νόστιμο σάκο του μποξ, καθώς με κάθε μπουκιά φεύγουν η συσσωρευμένη ένταση και το στρες από μέσα μας».
Η «συναισθηματική αναζήτηση», η τάση να ζήσουμε μία συναρπαστική και έντονη εμπειρία συνδέεται πολλές φορές, με την ανάγκη να δοκιμάσουμε μία ιδιαίτερη, καυτερή τροφή. Η έντονη επιθυμία για γλυκά παρατηρείται, όταν έχουμε την ανάγκη κάλυψης ενός συναισθηματικού κενού. Θεωρείται ότι οι τούρτες, τα μπισκότα και οι σοκολάτες παράγουν στον οργανισμό μας καθησυχαστικά συναισθήματα που έχουν την ιδιότητα να μας ηρεμούν. Η σοκολάτα μάλιστα, περιέχει μεταξύ άλλων, ενεργοποιητές που δρουν ως στιγμιαία «τονωτικά».
Η ανασφάλεια, η ντροπή ή η ενοχή «προτιμούν» τις μαλακές και κρεμώδεις τροφές, όπως είναι το παγωτό και τα τυριά.
Η κρεμώδης και απαλή υφή δίνει την αίσθηση ότι μας καθησυχάζει και μας απαλλάσσει από κάθε είδους συναισθηματικό βάρος. το γάλα για παράδειγμα, θεωρείται πως έχει ηρεμιστική δράση για το σώμα, λόγω της χολίνης που περιέχει.
Οι καραμέλες υποστηρίζεται πως πολεμούν την αναποφασιστικότητα. Η τάση να τρώμε ξηρούς καρπούς από την άλλη, σε υπερβολικό σημείο θα μπορούσε να εκφράζει ανικανοποίητες ανάγκες, για χαρά και ικανοποίηση. Οι τροφές, με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, θεωρείται πως αναπληρώνουν αισθήματα κενού, ανησυχίας, μοναξιάς και δυσαρέσκειας.
Οι πρωτεΐνες των ζυμαρικών και των δημητριακών, το κρέας, τα ψάρια και τα γαλακτοκομικά προϊόντα βελτιώνουν την διάθεση, ενώ το άγχος μειώνεται με πράσινα λαχανικά, ξηρούς καρπούς και όσπρια. Η εγρήγορση και το αίσθημα ικανοποίησης έρχεται, τρώγοντας ψάρι, δημητριακά ολικής άλεσης, αβοκάντο, όσπρια, μπανάνες.
Τα συναισθήματα χαράς και ενθουσιασμού υποβοηθούνται από την ζάχαρη, τα φρούτα, τα αμυλώδη τρόφιμα, όπως το ψωμί, το ρύζι, τα ζυμαρικά, ενώ για την θρέψη και την πλαστικότητα του εγκεφάλου, αλλά και την αντιφλεγμονώδη δράση στα αγγεία του σώματος βοηθούν τα λιπαρά ψάρια.
Είναι φανερό πως πολλές τροφές λειτουργούν ως υποκατάστατα της ανθρώπινης ψυχολογίας.
Χωρίς να εξασφαλίζουν επιτυχή επίλυση των προσωπικών προβλημάτων, τείνουμε να πιστεύουμε όλο και πιο πολύ στις «μαγικές» τους ιδιότητες αν τα καταναλώσουμε την στιγμή που νιώθουμε ότι θα μας ευεργετήσουν. Αλλά σε κάθε περίπτωση, δεν είναι ευχάριστο να νιώθει κανείς ότι δεν ελέγχει τον εαυτό του και ότι ουσιαστικά εξαρτάται από κάτι άλλο, πιο δυνατό από αυτόν, το φαγητό, για τη βελτίωση της διάθεσής του!
Να θυμάστε λοιπόν, να τρώτε για να παρέχετε τροφή στον εαυτό σας και να χορτάσετε κι όχι για να«ταΐσετε»τα συναισθήματά σας!
Ζωγραφιά Αντωνιάδου MSc, υπ. PhD
Ψυχαναλύτρια-Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Μέλος της Ομάδας Logodiatrofis.gr
azografia@yahoo.gr
