Η Παναγία της Τήνου, ένας απ´ τους πιο ονομαστούς ιερούς ναούς της επικράτειας, αποτελεί τον πλέον λαοφιλή προορισμό για τους απανταχού πιστούς, που βρίσκονται κατά ορδές να τον επισκέπτονται ώστε να προσκυνήσουν την θαυματουργή χάρη της Παναγίας, στην οποία και είναι αφιερωμένος. Ποια είναι όμως η ιστορία πίσω απ´ την ανέγερση αυτού του ναού κόσμημα της Ορθοδοξίας, που μετέτρεψε την Τήνο σε θρησκευτικό σημείο αναφοράς;
Παναγία της Τήνου: Από το όραμα της ανεύρεσης, μέχρι την λαμπρή ανέγερση
Ο ναός της Μεγαλόχαρης στο νησί της Τήνου, είναι χτισμένος προς τιμήν της ιερής εικόνας, η οποία ανακαλύφθηκε σ´ εκείνον ακριβώς τον τόπο, το έτος 1823. Ήταν δυο χρόνια πριν όταν η ίδια η Παναγία έστειλε τα πρώτα σήματα για την ανεύρεση της εικόνας της, με τις εργασίες όμως να σταματούν απ´ τους αποκαρδιωμένους ντόπιους κατοίκους, που παρά την προσπάθεια τους δεν έφεραν ευρήματα στην επιφάνεια.
Η έναρξη των ανασκαφών άρχισε να πραγματοποιείται ξανά μετά από προτροπή της τότε μοναχής Πελαγίας, ύστερα Αγίας, την οποία επισκέπτονταν η Παναγία σε όραμα για τρεις συνεχόμενες Κυριακές, επιδεικνύοντας το συγκεκριμένο μέρος και ζητώντας της να βγάλει στο φως την εικόνα της, που είχε υπάρξει θαμμένη για πολύ καιρό στο χώμα.
Η μοναχή Πελαγία, αρχικά απευθύνθηκε στην ηγουμένη της, ενώ λίγο αργότερα βρέθηκαν και οι δυο να συζητούν για τα οράματα της με τον επίσκοπο Γαβριήλ. Το σκάψιμο ξεκινά και πάλι, ενώ το 1822 ξεθάβονται ερείπια του παλαιότερου ναού του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, όπου κι οδηγούν στην εκ νέου προσωρινή παύση των εργασιών.
Μετά από λίγους μήνες η αναζήτηση συνεχίζεται, έτσι στις 30 Ιανουαρίου 1823, η θαυματουργή εικόνα, που απεικονίζει την Παναγία σε στάση προσευχής και τον Αρχάγγελο Γαβριήλ προσφέροντας της τον κρίνο επιτέλους ανευρίσκεται, φέρνοντας εκ θαύματος και την λήξη της πανώλης που μάστιζε το νησί, γίνοντας έτσι το πρώτο από μια σειρά θαυμάτων που έχει πραγματοποιήσει η πολύτιμη αυτή εικόνα.
Η τεχνοτροπία της αγιογραφίας της, την κατατάσσει στην παλαιά βυζαντινή περίοδο, ενώ πολλοί μελετητές την θεωρούν έργο του Ευαγγελιστή Λουκά. Στο σήμερα βρίσκεται να στέκεται πλήρως καλυμμένη από χρυσά και ασημένια αναθήματα πιστών, που με τα τάματα τους εκδηλώνουν τις ευχαριστίες τους προς την θεία Χάρης Της.
Στο σημείο ανεύρεσης της εικόνας, αρχίζει να κτίζεται ο τωρινός περίλαμπρος ναός σε βασιλικό ρυθμό με υλικό του μάρμαρα απ´ το νησί της Δήλου και με εφόδια τις δωρεές επιφανών Ελλήνων κατοίκων του εσωτερικού, αλλά και του εξωτερικού. Η τελική περάτωση του πραγματοποιείται το 1880, με το ανατολικό της τμήμα να λειτουργεί ήδη απ´ το 1831.
Στο ισόγειο του ναού, βρίσκεται η εκκλησία της ευρέσεως, ενώ ακριβώς από πάνω της είναι ο ναός της Ευαγγελιστρίας, όπου και τελείται ασταμάτητα απ´ την πρώτη κιόλας μέρα το μυστήριο της θείας λειτουργίας. Στον ιερό χώρο της υπάρχει επίσης Παρεκκλήσιο, ξενώνες, αλλά και εξομολογητήρια, ολοκληρώνοντας έναν θρησκευτικό τόπο, που πρέπει κάθε πιστός να επισκεφτεί.
Οι κύριοι εορτασμοί του ναού πραγματοποιούνται τον Δεκαπενταύγουστο με την Κοίμηση της Θεοτόκου, εορτή άρρηκτα συνδεδεμένη στο μυαλό των πιστών με το ναό, στις 30 Γενάρη, ημέρα ανεύρεσης, 23 Ιούλη ημερομηνία εμφάνισης των οραμάτων στην Αγία Πελαγία αλλά και στον ευαγγελισμό της Θεοτόκου, 25 Μάρτη, ο οποίος απεικονίζεται στην ανεκτίμητη εικόνα.
