Εορτάζοντες την 21ην του μηνός Ιανουαρίου
Ο ΟΣΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ ο ομολογητής
Ο ΑΓΙΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ
Ο ΟΣΙΟΣ ΖΩΣΙΜΟΣ επίσκοπος Συρακουσών
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΕΥΓΕΝΙΟΣ, ΟΥΑΛΕΡΙΑΝΟΣ, ΚΑΝΔΙΔΟΣ και ΑΚΥΛΑΣ οι εκ Τραπεζούντας
Η ΣΥΝΑΞΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΕΙΡΗΝΗΣ
Η ΑΓΙΑ ΑΓΝΗ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΜΑΡΤΥΡΕΣ
Ο ΟΣΙΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ Προσμονάριος της Μονής Βατοπαιδίου
[Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΤΥΡΑΣ ΠΑΤΡΟΚΛΟΣ] ΜΝΗΜΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΜΑΡΤΥΡΩΝ
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ ΓΡΑΙΚΟΣ
Ο ΟΣΙΟΣ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΣ ο Αναχωρητής
Εορτάζοντες την 21ην του μηνός Ιανουαρίου
Αναλυτικά
Ο ΟΣΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ ο ομολογητής
Ός άν ομολογήσει ότι Ιησούς έστιν ο υιός του Θεού, ο Θεός εν αύτω μένει και αυτός εν τω Θεώ”
1. Δηλαδή, όποιος ομολογήσει με όλες του τις δυνάμεις ότι ο Ιησούς είναι ο ενανθρωπήσας Υιός του Θεού, ο Θεός μένει μέσα σ’ αυτόν και αυτός μέσα στη χάρη του Θεού. Ένας τέτοιος όμολογητής υπήρξε και ο όσιος Μάξιμος, πού πραγματικά είχε τη χάρη του Θεού επάνω του.
Ήταν ευγενικής καταγωγής και γεννήθηκε στην Κων/πολη το 580 μ. Χ. Έκανε λαμπρές σπουδές στη θεολογία, αλλά και στη φιλοσοφία. Μάλιστα, έκανε ιδιαίτερος γραμματέας του αυτοκράτορα Ηρακλείου. Τότε προόδευε ή αίρεση των Μονοθελητών. ο Μάξιμος αφήνει τις λαμπρότητες των ανακτόρων και γίνεται μοναχός, πολεμώντας παντοιοτρόπως τη σατανική αυτή αίρεση. Στόν αγώνα του αυτό βρίσκει πολλά εμπόδια.
Κυρίως, τον αυτοκράτορα Κώνστα, πού υποστήριζε τους Μονοθελητές. Μάλιστα, έφτασε στο σημείο με μια ψευτοσύνοδο να καταδικάσει(Ι) τον όσιο, να τον άναθεματίσει(!), και τον παρέδωσε στον έπαρχο της πόλης για να τιμωρηθεί. Μαστιγώνεται σκληρά και του κόβουν τη γλώσσα και το δεξί χέρι. Ή θέα, όμως, του άγλωσσου, πλέον, στόματος, θα ήταν ή εύγλωττότερη και φλογερώτερη υπόμνηση της αφοσίωσης πού χρωστούν όλοι να έχουν στην Ιερή αλήθεια της Ορθοδοξίας. Πεθαίνει εξόριστος στη Λαζική το 662 μ.Χ.
1. Α’ επιστολή Ιωάννου, δ’ 15 .
Απολυτίκιο. Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείου Πνεύματος, τη έπομβρία, ρείθρα έβλυσας, τη Εκκλησία, ύπερκοσμίων δογμάτων πανεύφημε’ θεολόγων δε του Λόγου την κένωσιν, ομολογίας άγώσι διέλαμψας. Πάτερ Μάξιμε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθσι ήμίν το μέγα έλεος.
Ο ΑΓΙΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ
Γεννήθηκε στη Νίκαια της Βιθυνίας από γονείς ευσεβείς, τον Θεόδωρο και τη Φλωρεντία, επί βασιλέως Διοκλητιανού (284-304). Σε νεαρή ηλικία κατέφυγε στον Όλυμπο και ζούσε ασκητικά μέσα σε μια σπηλιά. Από τον Όλυμπο επανήλθε στη Νίκαια, όπου επισκέφθηκε τους γονείς του, και κατόπιν πάλι επέστρεψε στον Όλυμπο.
Ή ζωή του υπήρξε πολύ πνευματική. Εκείνο τον καιρό όμως, οι διώκτες του Χριστιανισμού Διοκλητιανός και Μαξιμιανός, έστειλαν στην επαρχία της Βιθυνίας έναν θηριώδη άρχοντα ,τον Μάξιμο. Αυτός κομμάτιαζε τους χριστιανούς με τον πιο απάνθρωπο τρόπο. Τότε άγγελος Κυρίου εμφανίστηκε στον Νεόφυτο και του είπε να πάει στη Νίκαια για να μαρτυρήσει. Έτσι ώστε με τον τρόπο αυτό να ενισχύσει ψυχικά τους χριστιανούς.
Πράγματι ο Νεόφυτος παρουσιάστηκε στον Μάξιμο και με πρωτοφανές θάρρος τον ήλεγξε. Τότε ο άγριος άρχοντας διέταξε και τον έδειραν σκληρά. Κατόπιν τον έριξαν μέσα σε καζάνι με βραστό νερό, έπειτα στα θηρία και στο τέλος τον σκότωσαν με ξίφος. Το μαρτύριο του, όμως, εμψύχωσε σε μεγάλο βαθμό τους χριστιανούς του τόπου εκείνου.
Απολυτίκιο. Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον
Εκ σπάργανων έπλήσθης της θείας χάριτος, ώσπερ νεόφυτοι έρνος χαρϊτωθείς την ψυχήν, και θαυμάτων αυτουργός ξένων γενόμενος, ήνδρανάθησας στερρώς, δι αγώνων Ιερών, Νεόφυτε Αθλοφόρε. Άλλα μη παύση πρεσβεύων, έλεηθήναι τάς ψυχάς ήμών.
Ο ΟΣΙΟΣ ΖΩΣΙΜΟΣ επίσκοπος Συρακουσών
Καταγόταν από τη Σικελία. Οι ευσεβείς γονείς του είχαν ένα κτήμα κοντά σ’ ένα μοναστήρι, και ο μικρός γιος τους γρήγορα αγαπήθηκε από τους εκεί μοναχούς για την αφοσίωση του στα θεία. ο ηγούμενος μάλιστα του μοναστηρίου φρόντισε ο μικρός να μάθει γράμματα και όταν μεγάλωσε, ο ίδιος πλέον δίδασκε τα θεολογικά γράμματα.
Μετά τον θάνατο του ηγουμένου έγινε αυτός διάδοχος του, διότι θεωρήθηκε από τον επίσκοπο Συρακουσών αξιότερος όλων. Υπήρξε τόσο μεγάλη ή ευσεβής δράση του, ώστε μετά τον θάνατο του επισκόπου Συρακουσών, ή φωνή του λάου τον έφερε στο επισκοπικό αξίωμα. Από τη νέα του θέση, υπηρέτησε λαμπρά τη διδασκαλία του θείου λόγου καθώς και όλα τα ποιμαντικά του καθήκοντα. Και έτσι άγια αφού έζησε, απεβίωσε ειρηνικά.
0Ι ΑΓΙΟΙ ΕΥΓΕΝΙΟΣ, ΟΥΑΛΕΡΙΑΝΟΣ, ΚΑΝΔΙΔΟΣ και ΑΚΥΛΑΣ οι εκ Τραπεζούντας
Κατά τον διωγμό του Διοκλητιανού ζήτησαν να προφυλαχθούν στα όρη. Συνελήφθησαν όμως και διατάχθηκαν ν’ αρνηθούν το Χριστό. Εκείνοι απάντησαν γενναία, Ότι δεν Τον αρνούνται, και τότε τους εξόρισαν στο φρούριο της Πιτυούντος των Λάζων.
Ή φυλακή δεν μπόρεσε να δαμάσει το φρόνημα τους. Τους έφεραν λοιπόν και πάλι στην Τραπεζούντα, όπου με υποσχέσεις και απειλές, προσπάθησαν να τους σύρουν στην ειδωλολατρεία. Ή αποτυχία, όμως, εξόργισε τον έπαρχο Λυσία και διέταξε να τους βασανίσουν σκληρά.
Πρώτα τους γύμνωσαν, και άνδρες δυνατοί με μαστίγια από νεύρα βοδιών, καταξέσχισαν τις σάρκες τους. Έπειτα έμπηξαν σιδερένια νύχια στα σώματα τους και άνοιξαν βαθειές πληγές στα πλευρά τους. Κατόπιν με αναμμένες λαμπάδες, έκαψαν τις ματωμένες πληγές τους. Τελικά θανατώθηκαν με αποκεφαλισμό, αφού έμειναν άσειστοι και νικηφόροι στην πίστη τους.
(Στο τυπικό της Μονής Καρακάλου, αριθ. 25 φ. 123 σημειώνεται: “τη 24η Ιουνίου τελείται και ή γέννησις του αγίου και ενδόξου μεγαλομάρτυρας Ευγενίου”).
Η ΣΥΝΑΞΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΕΙΡΗΝΗΣ
στην εκκλησία πού βρίσκεται προς τη θάλασσα Αυτή Ίσως είναι ή εκκλησία πού έκτισε ο Άγιος Μαρκιανός (+ 10 Ιανουαρίου), ο οικονόμος της Μεγάλης Εκκλησίας. Διότι αυτός έκτισε έναν ναό της Αγίας Ειρήνης προς τη θάλασσα. Και σ’ άλλα μέρη των Συναξαριστών αναφέρεται αυτή ή Αγία Ειρήνη προς τη θάλασσα.
Η ΑΓΙΑ ΑΓΝΗ
Ήταν κόρη οικογενείας ευγενών από την Ρώμη. Οι δραστηριότητες της Αγνής ήταν να φέρνει ψυχές στη Χριστιανική πίστη και οι επιτυχίες της ήταν μεγάλες. Καταγγέλθηκε στον άρχοντα και διατάχτηκε να αρνηθεί τον Χριστό. Ή Αγνή επέμενε να τον ομολογεί. Τότε ο σκληρός άρχοντας την έριξε σε πορνείο για να σπιλώσει την τιμή της.
Άλλ’ ή Αγνή δια της προσευχής έφερε πραγματικό σεισμό μέσα στο πορνείο, και όσους διεφθαρμένους τόλμησαν να την πλησιάσουν τους έριξε κάτω νεκρους. Αμέσως τότε οι διεφθαρμένες γυναίκες την έβγαλαν από το πορνείο και ο άρχοντας από την μανία την έριξε στην φωτιά. Έτσι η ψυχή της στεφανηφόρα πέταξε προς τον Θεό. Ευσεβείς χριστιανοί παρέλαβαν τα απανθρακωμένα λείψανά της και τα έθαψαν με μεγάλη ευλάβεια (η μνήμη της περιττώς επαναλαμβάνεται και την 5ην Ιουλίου).
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΜΑΡΤΥΡΕΣ
Μαρτύρησαν δια ξίφους στην Τύρο.
Ο ΟΣΙΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ Προσμονάριος της Μονής Βατοπαιδίου
Άκουσε τη φωνή της Ύπεραγίας Θεοτόκου, από το στόμα της αγίας της εικόνας. Απεβίωσε ειρηνικά.
[Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΤΥΡΑΣ ΠΑΤΡΟΚΛΟΣ] ΜΝΗΜΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΜΑΡΤΥΡΩΝ
πού μαρτύρησαν από το χρόνο του πρωτομάρτυρα Στεφάνου μέχρι σήμερα* Ή μνήμη τους συναντάται στο Ίεροσολυμιτικό Κανονάριο {σελ. 30). Ή δε πανήγυρη τους γινόταν στον ναό του αγίου Στεφάνου των Ιεροσολύμων, πού έκτισε ή βασίλισσα Ευδοκία (+ 460), σύζυγος του αυτοκράτορα Θεοδοσίου του Μικρού.
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ ΓΡΑΙΚΟΣ
Γεννήθηκε στην Άρτα το 1470, αλλά ή καταγωγή του ήταν από τον Μωρία και το κοσμικότου όνομα ήταν Μιχαήλ Τριβώλης. Μαθήτευσε κοντά στον Ιωάννη Μόσχο και όλοκλήρωσε τις σπουδές του στην Ιταλία.
Επίσης, μαθήτευσε στην Ελληνική σχολή της Βενετίας και κατόπιν σπούδασε στα Πανεπιστήμια της Πάδοβας, της Φλωρεντίας και του Μιλάνου έχοντας επιφανείς Έλληνες δασκάλους, όπως ο Ιανός Λάσκαρης, ο Λαόνικος Χαλκοκονδύλης κ.ά. Το 1505-6 πήγε στο Αγιον Ορος, όπου εκάρη μοναχός με το όνομα Μάξιμος. Αργότερα ο Άγιος, μετά από παράκληση του τσάρου της Ρωσίας Βασιλείου Ίβάνοβιτς, το 1516, πήγε στη Ρωσία προκειμένου να μεταφράσει διάφορα λειτουργικά και θεολογικά βιβλία στη σλαβωνική.
Εκεί όμως συκοφαντήθηκε άγρια από τον ισχυρό ηγούμενο της Μονής Βολοκαλάμσκ Δανιήλ και έτσι ο Μάξιμος ταλαιπωρήθηκε επί σειρά ετών με εξορίες, στέρηση θείας κοινωνίας, φυλακίσεις σιδηροδέσμιος και άλλα βάσανα. Τελικά το 1551 μεταφέρθηκε ατή Λαύρα του Αγίου Σεργίου, όπου ο ηγούμενος τον περιέβαλε με πολλή αγάπη, εκτιμώντας το πνευματικό του έργο. Εδώ άφησε και την τελευταία του πνοή στις 21 Ιανουαρίου του 1556, αφού συνέγραψε πολλά απολογητικά και ερμηνευτικά έργα. Αγιοποιήθηκε στις 31 Μαίου 1988.
Απολυτίκιο. Ήχος α .
Του λίθου σφραγισθέντος Λακεδαιμονίων τον γόνον, και της Αρτης το καύχημα, τον φωστήρα των Ρώσων και του Άθω αγλάισμα, τιμήσωμεν συμφώνως οι πιστοί, βοώντες προς αυτόν ειλικρινώς, δόξα τώ δεδωκότι σοι ϊσχύν, δόξα τω σέ στεφανώσαντι, δόξα των Όρθοδόξων το νέον καύχημα.
Ο ΟΣΙΟΣ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΣ ο Αναχωρητής
(+4ος αι.)
Εορτάζοντες την 21ην του μηνός Ιανουαρίου