Εορτάζοντες την 22ην του μηνός Μαΐου
Ο ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΙΣΚΟΣ
ΜΝΗΜΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ Β΄ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΚΕΛΛΟΣ
Ο ΑΓΙΟΣ ΚΟΔΡΟΣ (ή Κοδράτος)
Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ ή ιατρός
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ο Βλαδίμηρος ο βασιλεύς και θαυματουργός
Μνήμη της Θεοτόκου “εν Σοφιανοίς”
Ο ΝΕΟΣ ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΠΑΥΛΟΣ ο Πελοποννήσιος
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΙΜΙΛΙΟΣ και ΚΑΣΤΟΣ οι Αφρικανοί,
Εορτάζοντες την 22ην του μηνός Μαΐου
Αναλυτικά
Ο ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΙΣΚΟΣ
Ανεψιός του μεγαλομάρτυρα Θεοδώρου του Τήρωνος ο Βασιλίσκος, γεννήθηκε σε κωμόπολη της ‘Αμάσειας (Χουμίαλα). ο έπαρχος της Καππαδοκίας Άγρίππας, όταν έμαθε ότι είναι χριστιανός, τον συνέλαβε και τον φυλάκισε. Έπειτα, με κάθε τρόπο προσπάθησε να τον κάνει να αρνηθεί την πίστη . του. ‘Αλλά ο Βασιλίσκος, αντάξιος του θείου ‘ του, έμεινε σταθερός στην ομολογία του, ένθυμούμενος τα λόγια του Απ. Παύλου: “Στήκετε εν τη πίστει, άνδρίζεσθε, κραταιούσθε”1.
Δηλαδή, μένετε στερεοί και όρθιοι στην πίστη. Άγωνίζεσθε σαν άνδρες γενναίοι, πάρτε δύναμη και θάρρος. ο έπαρχος σκέφθηκε ότι θα μπορούσε να κάμψει το φρόνημα του Βασιλίσκου, αν τον έφερνε σε ειδωλολατρικό ναό σε ήμερα επίσημης τελετής. Πράγματι, κατά την ήμερα επίσημης τελετής, τοποθέτησε τον όσιο με τιμές ανάμεσα σε επίσημους πολιτικούς και στρατιωτικούς. ‘Αλλά ο Βασιλίσκος σκέφθηκε και πάλι τα λόγια του ‘Απ. Παύλου: “Πάντα ηγούμαι σκύβαλα είναι ίνα Χριστόν κερδήσω”2. Θεωρώ τα πάντα σκύβαλα και άξια περιφρόνησης, προκειμένου να κερδίσω το Χριστό. Έτσι, όχι μόνο απέρριψε τις τιμές αυτές του έπαρχου, αλλά θερμά προσευχόμενος, συνέτριψε τα αγάλματα του ναού.
Τότε, όλοι εκστατικοί, είδαν το πρόσωπο του Βασιλίσκου να ακτινοβολεί. ‘Αμέσως διατάχθηκε ο αποκεφαλισμός του (στα Κόμανα της Καπαδοκίας) και το σώμα του το έριξαν στο ποτάμι. Τη νύχτα, ευσεβείς χριστιανοί το άνέσυραν και το έθαψαν ευλαβικά.
Α’ προς Κορινθίους, ιοτ’13.
προς Φιλιππησίους, γ’ 8.
Απολυτίκιο. Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον.
Ως βασίλειον δώρον και θύμα άγιον, τω Βασιλεί των αιώνων και αθλοθέτη Θεώ, δι’ αθλήσεως στερρός προσήχθης ένδοξε’ συ γαρ την πλάνην καθελών, στρατιώτης εύκλεής, πανεύφημε Βασιλίσκε, της αληθείας έδείχθης, Χριστώ πρεσβεύων υπέρ πάντων ημών.
ΜΝΗΜΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ Β΄ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ
Αυτή συγκροτήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 381, με πρωτοβουλία του αυτοκράτορα Θεοδοσίου του μεγάλου. Τη Σύνοδο αυτή αποτελούσαν 150 πατέρες, με πρόεδρο τον ‘Αρχιεπίσκοπο ‘Αντιοχείας Μελέτιο. Το θέμα της Συνόδου ήταν ή εξέταση της διδασκαλίας του Μακεδονίου, πατριάρχη Κων/πολης (355-369), και των οπαδών του, πού θεωρούσαν το τρίτο πρόσωπο της ‘Αγίας Τριάδας, δηλ. το Άγιο Πνεύμα, κτίσμα.
ΟΙ πατέρες λοιπόν της Συνόδου, κατέκριναν και αναθεμάτισαν την κακόδοξη αυτή διδασκαλία, και συγχρόνως συμπλήρωσαν το σύμβολο της πίστης της Α’ Οικουμενικής Συνόδου πού είχε γίνει στη Νίκαια. Δηλαδή, “Και εις το Πνεύμα το Άγιον, το Κύριον, το Ζωοποιόν, το εκ του Πατρός εκπορευόμενον, το συν Πατρί και Υίω συμπροσκυνουμενον και συνδοξαζόμενον, το λάλησαν δια των προφητών” κ.λ.π.
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΚΕΛΛΟΣ
Μαρτύρησε αφού τον πότισαν με βραστό μολύβι.
Ο ΑΓΙΟΣ ΚΟΔΡΟΣ (ή Κοδράτος)
Μαρτύρησε συρόμενος κατά γης από άγρια άλογα.
Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ ή ιατρός
Μαρτύρησε δια ξίφους.
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ο Βλαδίμηρος ο βασιλεύς και θαυματουργός
Καταγόταν από ένα Βουλγαρικό χωριό, το Βλαδίμηρο, από το όποιο πήρε και την επωνυμία Βλαδίμηρος. Ήταν γιος του Νεεμάν, γιου του Συμεών (890-1025), πρώτου βασιλιά των Άχριδών. Τη δε μητέρα του έλεγαν Άννα. Διαδέχτηκε στο θρόνο της Σερβίας τον αποθανόντα βασιλιά και πήρε γυναίκα τη θυγατέρα του βασιλιά Σαμουήλ.
ο Ιωάννης ήταν ευσεβέστατος και έκτισε εκκλησιές, νοσοκομεία, πολλά φιλανθρωπικά Ιδρύματα και Μονή, στην οποία πήγαινε συχνά και προσευχόταν. Ή ζωή του ήταν πολύ ασκητική. Επειδή δε απείχε από κάθε σαρκική επαφή με τη βασίλισσα γυναίκα του, αυτή, υποπτεύθηκε ότι ο Ιωάννης πήγαινε με ξένες γυναίκες. Τον διέβαλε λοιπόν στον αδελφό της, ο όποιος, χωρίς να εξετάσει τα πράγματα, τον αποκεφάλισε στις 22 Μαΐου 1015.
Εορτάζοντες την 22ην του μηνός Μαΐου
Μνήμη της Θεοτόκου “εν Σοφιανοίς”
Το γεγονός , σύμφωνα με τον Συναξαριστή του Delehaye.
Ο ΝΕΟΣ ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΠΑΥΛΟΣ ο Πελοποννήσιος
Γεννήθηκε στο χωριό Σοποτό της Επαρχίας Καλαβρύτων και ανατράφηκε με χριστιανοπρέπεια από γονείς φτωχούς μεν, αλλ’ ενάρετους ορθόδοξους χριστιανούς. Το πρώτο του όνομα ήταν Παναγιώτης. Σε μικρή ηλικία ήλθε στην Πάτρα, όπου έμαθε την τέχνη του σανδαλοποιού και παρέμεινε εκεί εργαζόμενος έντιμα, για 14 χρόνια. Κατόπιν έφυγε από την Πάτρα και ήλθε στα Καλάβρυτα, όπου για την εξάσκηση του επαγγέλματος του, νοίκιασε ένα εργαστήριο.
ΟΙ ιδιοκτήτες όμως του εργαστηρίου, απαίτησαν από τον Παναγιώτη περισσότερο νοίκι απ’ ότι συμφώνησαν και τον έκλεισαν στη φυλακή, όπου πιεζόμενος ο μάρτυρας και επάνω στον θυμό του είπε: “Τούρκος να γίνω αν δώσω περισσότερα”. Τελικά τους έδωσε το νοίκι πού ζητούσαν και αφού βγήκε από τη φυλακή, έφυγε από τα Καλάβρυτα και πήγε στην Τρίπολη, όπου διασκέδαζε στα περίχωρα της με δύο άλλους φίλους του, λέγοντας ότι ήταν Τούρκος.
Ή συνείδηση του όμως τον ήλεγξε και έφυγε για το Άγιον Όρος. Εκεί πήγε στην Ιερά Λαύρα του Άγιου Αθανασίου, κοντά σ’ ένα σοφό Πελοποννήσιο γέροντα τον Τιμόθεο, στον όποιο εξομολογήθηκε και έτυχε πνευματικής παρηγοριάς. Αργότερα έγινε μοναχός με το όνομα Παύλος. Μετά με τον γέροντα του Τιμόθεο ήλθε σε Ρώσικο κοινόβιο του Αγίου Όρους, όπου έμεινε τρία χρόνια. Εκεί άναψε και ο πόθος του μαρτυρίου μέσα του.
Σε ηλικία 25 ετών πήγε στη Σκήτη της Αγίας Άννας και υποτάχθηκε στον πνευματικό πατέρα Ιερομόναχο Άνανία, στον όποιο εξομολογήθηκε τον πόθο του για το μαρτύριο.
Εκεί δοκιμάστηκε για 40 ήμερες πήρε την ευλογία των Πατέρων και αναχώρησε για το μαρτύριο. Έφθασε στη Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου, όπου αγωνίστηκε με νηστεία και προσευχή για 40 ολόκληρες ήμερες. Κατόπιν αναχώρησε για τα Καλάβρυτα και από εκεί πήγε στην Τρίπολη.
Πληροφορήθηκε ότι στο Ναύπλιο βρισκόταν ένας εξάδελφος του εξωμότης και έτσι αναχώρησε για την πόλη αυτή, προκειμένου να διορθώσει τον εξάδελφο του. Παρέλαβε τον εξωμότη αυτόν σαν συνοδίτη, επανήλθε στην Τρίπολη και παρουσιάστηκε στον Μουφτή της πόλης, από τον όποιο έλαβε έγγραφη διαταγή να παραστεί μπροστά στον κριτή, την ήμερα μεγάλης σύναξης πολλών προκρίτων χριστιανών και ‘Αρχιερέων.
Στή σύναξη λοιπόν αυτή, ο Παύλος, μπροστά σ’ όλους κήρυξε τη Θεότητα του Χριστού και έκανε δριμύτατο έλεγχο της μουσουλμανικής θρησκείας. ο κριτής, μπροστά στην αμετάθετη γνώμη του μάρτυρα, τον καταδίκασε να καεί ζωντανός. Κάποιοι Τούρκοι όμως, είπαν ότι ενδέχεται οι χριστιανοί να πάρουν την στάχτη και τα λείψανα του μάρτυρα, ο κριτής μετέβαλε την απόφαση του και έτσι τον αποκεφάλισαν στις 22 Μαΐου 1818 στην Τρίπολη.
Το τίμιο λείψανο του το πέταξαν στο χώρο ακαθαρσιών του σπιτιού ενός Τούρκου ηγεμόνα. Το παρέλαβαν όμως κρυφά οι χριστιανοί και αφού το καθάρισαν στην Ιερά Μονή ‘Αγίου Νικολάου Βαρσών, το ενταφίασαν. Το μαρτύριο του συνέγραψε ο Ιερομόναχος Ιάκωβος Βερτσάγιας ο Ζακυνθινός, Αγιορείτης του Ρώσικου κοινοβίου. Ναός του ‘Αγίου βρίσκεται στην Τρίπολη και εικόνα του στον ναό των Είσοδίων της Θεοτόκου στην ‘Αθήνα (Καπνικαρέα).
Ορισμένοι Συναξαριστές, αυτή τη μέρα και μαζί με τη μνήμη του νέου οσιομάρτυρα Παύλου, αναφέρουν και τη μνήμη του αγίου νεομάρτυρα Μήτρου ή Δημητρίου του Πελοποννήσιου, πού ή κυρίως μνήμη του είναι την 28η Μάιου, όπου και ή ήμερα του μαρτυρίου του. Αυτό γίνεται, προφανώς διότι και οι δύο τιμώνται στην ‘ίδια πόλη την Τρίπολη της ‘Αρκαδίας, όπου βρίσκονται και τα Ιερά λείψανα τους.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΙΜΙΛΙΟΣ και ΚΑΣΤΟΣ οι Αφρικανοί,
οι εν Καρχηδόνι επί Σεπτιμίου Σεβήρου, Μάρτυρες (+ 251)
