Το Σουβλάκι από την Αρχαιότητα έως Σήμερα
Το πρώτο επίσημο σουβλατζίδικο λένε πως άνοιξε στην Ελλάδα το 1925 από κάποιον Έλληνα από την Αίγυπτο. Το πρώτο μαγαζί του είδους ονομάστηκε Αιγυπτιακόν Κεμπατζίδικο.
Ο γύρος από χοιρινό κρέας άρχισε να εξαπλώνεται σε κάθε γωνιά της Ελλάδας το 1922-1923 από πρόσφυγες της Σμύρνης και της Κωνσταντινούπολης μετά τον πόλεμο. Οι συνταγές του γύρου εξαπλώθηκαν με την μετανάστευση ως την Αμερική και την Αυστραλία αργότερα.
Στην Ελλάδα το αρνίσιο σουβλάκι (Ντονέρ) δεν είναι τόσο διαδεδομένο, όπως για παράδειγμα είναι στις ανατολικές χώρες (Τουρκία, Αίγυπτο). Πάνω από μισό αιώνα το σουβλάκι αποτελεί το Εθνικό προϊόν της χώρας μας, ενώ είναι γνωστό σε χιλιάδες τουρίστες που επισκέπτονται την χώρα μας και πολλοί Έλληνες μετανάστες έγιναν πλούσιοι πουλώντας πίτα με γύρο και τζατζίκι.
Η συνταγή είναι γνωστή από την ελληνική αρχαιότητα. Χαρακτηριστική είναι η αναφορά του Αθηναίου στο έργο του Δειπνοσοφιστές, ότι ο Ηγήσιππος στο Οψαρτυτικό του, δηλ. στον οδηγό μαγειρικής που έγραψε, αναφέρει ένα έδεσμα που λεγόταν κάνδαυλος και ήταν κάτι ανάλογο με το σημερινό σουβλάκι.
Συνδύαζε κομμάτια από ψητό κρέας, πίτα, τυρί και άνηθο και σερβιριζόταν με ζουμί (Αθήναιος, Δειπνοσοφιστές, 12, 516d). Το σουβλάκι από εντόσθια αναφέρεται σε ρωμαϊκά κείμενα του 1ου αιώνα μ.Χ. αλλά και αργότερα στην Κωνσταντινούπολη, όπου μετά την άλωση, μικροπωλητές πωλούσαν στους δρόμους εκτός από φρούτα ή λαχανικά, και σουβλάκι με πίτα.
Το Σουβλάκι από την Αρχαιότητα έως Σήμερα
Πλέον, και με την αύξηση του ανταγωνισμού, τα περισσότερα από τα καταστήματα, παρέχουν τα εδέσματά τους και σε πακέτο, για την κατανάλωσή τους στην οικία του κάθε ενδιαφερομένου.
Τώρα πια, τα σουβλατζίδικα είναι περισσότερα από 2.000. Στη Νότια Ελλάδα, σουβλάκι αποκαλείται επίσης και ο γύρος που σερβίρεται τυλιγμένος σε πίτα μαζί με ντομάτα, τζατζίκι και κρεμμύδι.
Στη Βόρεια Ελλάδα σερβίρεται τυλιγμένο σε πίτα ή ψωμάκι (και παραγγέλνεται σαν «σουβλάκι σε πίτα ή ψωμάκι») μαζί με πατάτες, ντομάτα, κρεμμύδι, κέτσαπ και μουστάρδα, ενώ προαιρετικά μπορεί να προστεθεί κάποιο είδος σαλάτας σε μορφή σαλτσας (τζατζίκι, τυροκαυτερή, κηπουρού, αγγουρομαγιονέζα κλπ).
Έτσι, αποτελεί θέμα εννοιολογικής διαμάχης μεταξύ των κατοίκων της Βορείου και της Νοτίου Ελλάδας.
Συχνά αναφέρεται χιουμοριστικά ότι αν κάποιος στη Θεσσαλονίκη ζητήσει ένα «καλαμάκι», του προσφέρουν το αντικείμενο για τη κατάποση αναψυκτικών.
